علائم کت فیشینگ (فریب اینترنتی)

همه چیز درباره کت فیشینگ: از نشانه‌ها تا راه‌های مقابله

کت فیشینگ چیست؟
نشانه‌های کت فیشینگ
روش‌های مقابله با کت فیشینگ

کت فیشینگ چیست؟

کت فیشینگ فقط به معنای یک ماهی سبیل‌دار نیست! این اصطلاح به افرادی اشاره دارد که در فضای مجازی هویت جعلی برای خود می‌سازند. یک «کت فیش» با استفاده از عکس‌های تقلبی و گاهی یک شخصیت ساختگی، به دنبال دوستی یا رابطه عاشقانه در اینترنت می‌گردد.

دلایلی که ممکن است فردی دست به کت فیشینگ بزند:

• اعتمادبه‌نفس پایین

• افسردگی یا اضطراب

• پنهان‌کردن هویت واقعی

• انتقام‌جویی هدفمند

• آزار و اذیت عمدی

• کشف گرایش‌های جنسیتی

اصطلاح «کت فیشینگ» از یک مستند در سال ۲۰۱۰ گرفته شده که در آن «نو شولمن» تجربه فریب‌خوردنش در فضای مجازی را روایت کرد. او بعداً یک برنامه تلویزیونی به نام «Catfish» در شبکه ام‌تی‌وی ساخت که در آن به بررسی پرونده‌های کت فیشینگ می‌پردازد. این برنامه معمولاً در پایان هر قسمت، هویت واقعی فرد فریبکار را آشکار می‌کند.

نشانه‌های کت فیشینگ

اگر با افراد در فضای مجازی ارتباط دارید، این علائم می‌توانند نشان‌دهنده یک کت فیش باشند:

۱. دوری از نشان دادن چهره

• اگر فردی که مدتی است با او چت می‌کنید از تماس تصویری یا تلفنی خودداری می‌کند، احتمالاً یک کت فیش است.

• بهانه‌هایی مثل «دوربین خراب است» یا «خجالتی هستم» می‌آورد.

• معمولاً عکس‌های خودخوانده (سلفی) واقعی ارسال نمی‌کنند و فقط از عکس‌های محدودی که از قربانی اصلی دزدیده‌اند استفاده می‌کنند.

• از ملاقات حضوری طفره می‌روند یا در لحظه آخر بهانه می‌آورند.

۲. حساب‌های مجازی کم‌تعامل

• حساب‌های شبکه‌های اجتماعی کت فیش‌ها معمولاً دوستان و فعالیت‌های کمی دارند تا باورپذیرتر به نظر برسند.

۳. داستان‌های غیرواقعی و اغراق‌شده

• ممکن است داستان‌هایی بسازند که بیش‌ازحد جذاب یا غم‌انگیز به نظر می‌رسد.

• مثلاً ادعا می‌کنند شغل پرستیژدار یا ثروت خانوادگی دارند.

• یا خود را قربانی رابطه‌های بد یا مشکلات خانوادگی شدید نشان می‌دهند تا دلسوزی شما را جلب کنند.

۴. درخواست پول

• اگر کسی که هرگز حضوری ملاقات نکرده‌اید از شما پول بخواهد، این یک علامت خطر بزرگ است.

• ممکن است با داستان‌های دراماتیک مثل مشکلات مالی یا بحران‌های شخصی از شما درخواست کمک کنند.

۵. ابراز عشق و علاقه سریع و افراطی

• یک کت فیش ممکن است با پیام‌های عاشقانه مبالغه‌آمیز («بمباران عاطفی») شما را تحت تأثیر قرار دهد تا از پرسیدن سوالات درباره هویت واقعی‌شان منحرف شوید.

• حتی ممکن است خیلی زود از شما تعهد عاطفی بخواهند، درحالی‌که هیچ‌وقت حضوری همدیگر را ندیده‌اید.

• هرگز عکس‌های خصوصی یا نامناسب برای کسی که حضوری ملاقات نکرده‌اید ارسال نکنید؛ چون ممکن است از آن برای باج‌گیری استفاده کنند.

روش‌های مقابله با کت فیشینگ

اگر شما یا کسی که می‌شناسید قربانی کت فیشینگ شده‌اید، این راهکارها می‌توانند کمک‌کننده باشند:

۱. تحقیق شخصی انجام دهید

• با جستجوی معکوس عکس در گوگل، بررسی کنید که آیا عکس‌های فرد در پروفایل‌های دیگر وجود دارد یا نه.

• بخش‌هایی از پیام‌های خاص یا عاشقانه‌اش را در اینترنت جستجو کنید تا ببینید آیا از جایی کپی شده‌اند.

• اگر شماره تلفنش را دارید، آن را هم چک کنید تا اطلاعات بیشتری به دست آورید.

۲. اطلاعات شخصی را فاش نکنید

• برخی کت فیش‌ها به دنبال سرقت هویت یا اطلاعات مالی شما هستند.

• از دادن جزئیاتی مثل نام خانوادگی مادر، نام خیابان محل زندگی دوران کودکی، یا اطلاعات بانکی خودداری کنید.

۳. سوالات تخصصی بپرسید

• اگر به کسی شک دارید، سوالاتی درباره جزئیات زندگی‌اش بپرسید که فقط خودش می‌تواند پاسخ دهد.

• مثلاً از او بخواهید عکسی با یک مکان خاص در شهرش بفرستد یا درباره جزئیات شغل ادعایی‌اش توضیح دهد.

۴. استخدام یک کارآگاه خصوصی

• اگر سال‌هاست با کسی در ارتباط هستید اما هیچ‌وقت حضوری ملاقات نکرده‌اید، استخدام یک کارآگاه می‌تواند به حل این معما کمک کند.

با آگاهی از این نشانه‌ها و اقدامات احتیاطی، می‌توانید از فریب‌خوردن در دام کت فیشینگ جلوگیری کنید.